Op donderdagochtend 21 januari 2021 bereikte ons het droevige bericht dat Frank van Indië is heengegaan. De plechtigheid zal in familiekring worden gehouden.
Frank van Indië noemde zichzelf graag de intergalactische Grossmeister. In zekere zin was hij dat ook, want hoewel hij zich meestentijds clubloos door de schaakwereld bewoog, kon je hem overal in Groningen tegenkomen. Café Atlantis was zo’n plek waar hij vaak te vinden was. Zo trof ik hem ook meer dan eens aan in de openbare bibliotheek. Daar bood hij vrijgevig als hij was graag een kop koffie aan. Maar een traktatie aannemen, dat ging er bij hem niet in. Hij kon in geuren en kleuren vertellen over een van zijn buitenlandse kunstreizen of zijn ongelimiteerde bewondering uitspreken over een zekere beroemde Franse actrice.
Frank was een kleurrijk persoon, die graag mocht uitweiden over zijn geniale schaaktalent. Verliezen kon hij eigenlijk niet dankzij zijn uitvinding: de intergalactische paradox. Het kwam hier op neer: bij verlies had der Grossmeister vanuit een gewonnen stelling nét nog de enige manier gevonden om de verliezende zet te vinden. Eens verzuchtte hij: “ik ben te groot voor het lot!” Zelf mocht ik een keer van hem winnen bij de Haren Challenger. Op weg naar de volgende ronde sprak hij mij me vermanend toe: “Tasma, je hebt me verneukt!” Frank verstond de kunst het zo te zeggen, dat ik het onmogelijk als een belediging kon opvatten.
De intergalactische paradox kent één noodzakelijk voorwaarde: tenminste één nederlaag na een winst of vice versa. Een jaar later had ik de eer om van hem te verliezen. Heel nauwkeurig kan ik mij de feiten niet herinneren, maar ongetwijfeld was hij vol lof over hoe dapper ik weerstand had geboden. Henk van Putten beschrijft het bijna legendarische compliment dat hij na een verliespartij van hem kreeg:
“Ik was ver boven mijzelf uitgestegen. OK, ik had verloren, maar we waren het er toch over eens dat dat triviaal was en boven ieder commentaar verheven. Ik mocht trots zijn op mezelf, want Frank had er echt voor moeten gaan zitten….”
Maar Frank stelde ons ook voor andere intergalactische raadselen. Soms kwam je hem tegen met een tekenmap onder de arm, maar over de kunst die hij maakte hield hij zich angstvallig stil. Hoe uitbundig hij was over van alles en nog wat, over zichzelf als privépersoon deed hij er het zwijgen toe.
Misschien was dat wel Frank ten voeten uit: een bon vivant en romanticus pur sang! Hij heeft de Groningse schaakwereld met zijn optreden zonder meer kleur gegeven. In het collectieve geheugen is zijn ster zeker niet uitgedoofd.
Foto: Frank van Indië tijdens de editie van 2014 van de Postillion Haren Challenger (foto: Harry Gielen).
Zie ook de herinneringen op de website van Schaakclub Middelstum: Frank van Indie